Çok Çalışıyorum Tazminat Alabilir miyim?

Evet, çok çalıştığınızı gerekçe göstererek işten usulüne uygun ayrılırsanız tazminatlarınızı alabilirsiniz. Günümüzde birçok çalışan, işyerindeki yoğun tempo ve personel eksikliği nedeniyle belirlenmiş yasal sınırların çok üzerinde çalışmak zorunda kalıyor. Özellikle haftada 45 saatin üzerinde sistematik olarak çalıştırılan çalışanlar, fiziksel ve ruhsal yorgunlukla baş etmeye çalışıyor. Bu yoğun tempoya daha fazla dayanamayan bazı işçiler ise işten ayrılmayı tercih ediyor. Ancak akıllardaki en önemli soru şu:
“Çok çalışıyorum tazminat alabilir miyim?”

Kıdem tazminatına hak kazanmanın genel şartı, işçinin kendi isteğiyle istifa etmemesidir. Ancak bu kuralın istisnası da vardır: Eğer işçi, işverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle “haklı nedenle” iş akdini feshederse, kıdem tazminatına hak kazanır. Çok fazla çalışmak da bu nedenlerden birdir.

Fazla Mesai ve İş Kanunu

Türk İş Kanunu’na göre bir çalışanın haftalık yasal çalışma süresi en fazla 45 saat olarak belirlenmiştir. Bu sürenin üzerine çıkılması halinde, işveren fazla çalışma yaptırıyorsa:

• Bu çalışmanın işçinin yazılı onayıyla yapılması gerekir.
• Her bir fazla saat için %50 zamlı ödeme yapılmalıdır.
• İşçiye karşılığında ücret yerine serbest zaman tanınması da mümkündür.

Ancak uygulamada birçok işyerinde bu kurallara uyulmadığı görülür. İşçinin yazılı onayı alınmadan fazla çalıştırılması ya da karşılığında hiçbir ücret ödenmemesi, iş akdinin haklı nedenle feshedilebileceği anlamına gelir.

Hangi Fazla Mesai Durumları Haklı Fesih Sayılır?

Aşağıdaki durumlarda çalışan, işten kendi isteğiyle ayrılsa dahi kıdem tazminatını talep edebilir:

✅ Aylardır Süregelen Uzun Çalışma Saatleri

Haftalık 45 saat ve üzeri çalışmak, yasal sınırları aşmakla kalmaz, işçinin sağlığını da tehlikeye atar. Bu durumun uzun süre devam etmesi halinde çalışan haklı olarak iş sözleşmesini feshedebilir.

✅ Fazla Mesai Ücretinin Hiç Ödenmemesi

Yapılan fazla mesailere rağmen maaşa hiçbir şekilde yansıtılmıyorsa ya da “zaten maaşın içinde” denilerek ücret ödenmiyorsa, işveren kanunu ihlal ediyor demektir. Bu aşamada iş sözleşmenizin kontrol edilmesi önemlidir.

✅ Resmî Tatil ve Hafta Tatillerinde Zorla Çalıştırılma

Bayram, resmi tatil ya da hafta sonlarında zorunlu olarak çalıştırılan ve bu çalışması karşılıksız kalan işçi, yasal hakkını kullanarak tazminat talebiyle ayrılabilir.

✅ Çalışanın Sağlığını Etkileyen Çalışma Düzeni

Uzun çalışma saatleri nedeniyle uyku, beslenme veya sosyal yaşam düzeni bozulan, fiziksel ve psikolojik olarak zarar gören bir çalışan da bu durumu sağlık gerekçesiyle haklı fesih sebebi yapabilir.

Haklı Fesih Süreci Nasıl Uygulanır?

Haklı nedenle işten ayrılmak için aşağıdaki adımların dikkatlice uygulanması gerekir:

1. Yazılı Bildirim: İş akdini neden feshettiğinizi açık bir şekilde yazılı olarak işverene bildirin. Noterden ihtar göndermek tavsiye edilir. E-mail de bir yoldur. Arabuluculuk başvurusu da duruma göre fesih iradesini ortaya koymaktadır.
2. Delil Toplama: Fazla çalıştığınızı gösteren vardiya çizelgeleri, giriş-çıkış saat kayıtları, tanık beyanları, WhatsApp konuşmaları gibi belgeleri saklayın.
3. Arabuluculuk Başvurusu: Tazminat talebiyle ilgili olarak dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapmalısınız.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. İş yerinde her gün 11 saat çalışıyorum. İşten ayrılırsam tazminat alabilir miyim?
Eğer bu durum süreklilik arz ediyorsa ve fazla mesai ücretleri ödenmiyorsa, haklı nedenle iş akdini feshederek kıdem tazminatı alabilirsiniz.

2. Yazılı mesai onayı vermedim ama çalıştırılıyorum. Bu geçerli mi?
Hayır. Fazla mesai için işçinin yazılı onayı şarttır. Aksi halde bu durum hukuka aykırıdır.

3. Mesai ücretleri maaşın içinde denildi. Yine de tazminat alabilir miyim?
Yasal olarak fazla mesai, ayrı olarak bordroda gösterilmelidir. Bordroda görünmüyorsa, işveren yükümlülüğünü yerine getirmemiş olur.

4. Fazla çalışmaya dair bir belge sunamıyorum. Tanık yeterli mi?
Evet. Aynı işyerinde çalışan tanıkların beyanları mahkemede delil olarak kabul edilir.

5. Pazar günleri sürekli çalıştırılıyorum. Bu haklı fesih sebebi midir?
Evet. Haftalık en az bir gün izin hakkınız vardır. Bu hak tanınmıyorsa iş akdinizi haklı nedenle feshedebilirsiniz.

6. Fazla çalışmadan dolayı psikolojik sorun yaşarsam ne yapmalıyım?
Bir sağlık kuruluşundan rapor alarak iş akdinizi sağlık gerekçesiyle feshedebilir, tazminatınızı isteyebilirsiniz.

7. İşveren fazla çalışmayı inkâr ederse ne olur?
Yazılı belgeler, tanıklar, kamera görüntüleri gibi delillerle fazla çalıştığınızı ispatlayabilirsiniz.

8. İstifa ettiğimi iddia ederse işveren nasıl savunma yapmalıyım?
Yazılı ve gerekçeli fesih bildirimi yaptıysanız, bu iddia geçersiz olur.

9. Tazminatımı nasıl talep edeceğim?
İlk olarak arabulucuya başvurmalı, anlaşma sağlanmazsa iş mahkemesinde dava açmalısınız.

10. Arabuluculukta anlaşamazsak ne olur?
Dava açma hakkınız devam eder. Arabuluculuk tutanağıyla birlikte iş mahkemesine başvurabilirsiniz.

11. İşsizlik maaşı alabilir miyim?
Eğer çıkışınız haklı fesih koduyla SGK’ya bildirilirse ve diğer şartları da sağlıyorsanız işsizlik maaşı alabilirsiniz.

12. İşe başladığım ilk aydan itibaren fazla çalışıyorum. Tazminat alabilir miyim?
Kıdem tazminatı için en az 1 yıl çalışmış olmanız gerekir. Bu şart sağlanıyorsa evet, alabilirsiniz.

13. İşten ayrıldım ama fazla çalıştığım aylar için ücret alamadım. Ne yapabilirim?
Geçmişe dönük fazla mesai alacaklarınız için ayrıca ücret davası açabilirsiniz.

14. Fazla çalışma yüzünden uyku düzenim bozuldu, bu yeterli mi?
Bir sağlık raporuyla desteklenirse bu da fesih gerekçesi olabilir.

15. Yazılı ihtar göndermesem de fesih geçerli olur mu?
Olabilir; ancak yazılı ihtar delil niteliğindedir ve tazminat davasında elinizi güçlendirir.

16. İşveren baskı ile “istifa” yazdırdı. Ne yapmalıyım?
Bu durum ispatlanırsa istifa geçersiz sayılır. Derhal arabuluculuk başvurusunda bulunun.

17. Geceleri çalıştırılıyorum ama gündüz de mesaideyim. Bu durum haklı fesih midir?
Dinlenme hakkınız yoksa ve işveren bu hakkı sürekli ihlal ediyorsa, fesih haklıdır.

18. İşveren tazminat ödemiyor. İcra takibi yapılabilir mi?
Mahkemeden alınan karar doğrultusunda icra takibi başlatabilirsiniz.

19. Sadece fazla mesai değil, maaş da geç yatıyor. Bu durum tazminatımı etkiler mi?
Evet. Birden fazla hak ihlali varsa, işçinin lehine yorum yapılır ve tazminat hakkı doğar.

20. İşten ayrıldıktan sonra fazla çalışma belgeleri elimde değilse ne yapmalıyım?
Tanıklar, yazışmalar, işyeri kameraları gibi dolaylı delillerle hakkınızı savunabilirsiniz.

Diğer Yazılarımız

İşe İade Avukatı

İş Davalarına Bakan Avukat Küçükçekmece

İşten Ayrılanlar İçin Avukat

İstifa Edince Tazminat Alabilir Miyim?

Site Temizlik Görevlisi Kendi İsteğiyle İşten Ayrılırsa Tazminat Alabilir mi?

Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan Site Güvenlik Personeli Tazminat Alabilir mi?

Site Yönetimi İşten Çıkardı Ne Yapmalıyım?

Haksız Yere İşten Çıkarma Tazminatı

SGK Çıkış Kodu Nasıl Değiştirilir ve Düzeltilir? 2025 Güncel Rehber

Küçükçekmece’de Kira Avukatı

Küçükçekmece İş Hukuku Avukatı Konum Bilgisi İçin Tıklayınız.