Bu yazımızda uygulamada İhbar Tazminatı Nedir, ihbar tazminatı nasıl hesaplanır, ihbar tazminatına ne şekilde hak kazanılır, kimler ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilir, bu konularda detaylı bilgileri hazırladık.

İHBAR TAZMİNATI

İhbar tazminatı, ülkemizde en çok bilinen ve işçiler açısından önem arzeden en önemli işçilik alacaklarının başında gelir. İşçiyi işveren karşı korumaya ve iş akdinin işveren tarafından haklı neden olmaksızın feshedilmesine mani olmak açısından yadsınamaz bir öneme sahiptir.

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesinin, işçinin kıdemine göre değişen ihbar süreleri gözetilerek bu süreler beklenmeksizin feshedilmesi durumunda işçinin yahut işverenin sözleşmenin karşı tarafından talep edebileceği tazminattır. İhbar tazminatı, işveren tarafından da talep edilebilen bir tazminattır. Bu özelliği nedeniyle diğer iş hukuku tazminatlarından farklılık gösterir. Diğer bir anlatımla; iş sözleşmişinin ihbar süreleri gözetilmeksizin işçi yahut işveren tarafından feshedilmesi durumunda işçi işvereninden ihbar tazminatı isteminde bulunabileceği gibi, feshin işçi tarafından usulsüz bir biçimde yapılması durumunda işveren de ihbar tazminatı isteminde bulunabilir. Bu nedenle iş akdi feshedilirken, profesyonel hukuki destek alınmasında yarar bulunmaktadır. Yalnızca iş akdi sona erdikten sonra değil, akdin feshi anında da avukattan destek alınması haklarınızın zayi olmaması açısından oldukça önemlidir.

İhbar Süreleri Ne Şekilde Belirlenir?

İhbar Tazminatı Süreleri

İhbar süreleri hesaplanırken, işçinin iş yerinde çalıştığı süre dikkate alınır. Buna göre;

İşçinin iş yerindeki hizmet süresi;

• 6 aydan daha az süreli ise; 2 hafta
• 6 ay ile 1, 5 yıl arasında ise; 4 hafta,
• 1,5 yıldan 3 yıla kadar ise; 6 hafta,
• 3 yıldan daha uzun süreli ise; 8 haftadır.

İhbar Tazminatı Almanın Şartları

İhbar Tazminatı Nasıl Alırım?

İşçinin ya da işverenin ihbar tazminatına hak kazanabilmesinin belirli koşulları vardır. Öncelikle iş akdinin taraflardan birisi tarafından, yukarıda belirtilen ihbar süreleri dikkate alınmaksızın feshedilmesi gerekir. Ancak feshin işçi yada işveren tarafından haklı nedenle derhal feshedilebileceği durumlarda, ihbar süreleri beklenmeksizin iş akdi feshedilebilir.

Yani iş akdini feshetmek isteyen işçi, fesih sebebi 4857 Sayılı İş Kanunun 24. ve 25. Maddelerinde belirtilen haklı nedenle derhal fesih hakkı tanıyan durumlar dışında feshedilmek istendiğinde, bu durumun sözleşmenin karşı tarafına bildirildiği tarihten itibaren ihbar sürelerinin beklenmesi gerekir. Bu süre içerisinde sözleşme hükümleri aynen uygulanmaya devam eder, işçi iş yerindeki çalışmasını sürdürür. İşveren de sözleşmeden kaynaklanan ücret ödeme ve sair her türlü yükümlülüğünü yerine getirmeye devam eder.

Yukarıda açıklandığı şekilde iş akdinin usulünce feshedilmemesi durumunda, iş akdini fesheden taraf (işçi yada işveren) karşı tarafa ihbar tazimatı ödemek zorundadır.

Özetlemek gerekirse, bir işçinin iş yerindeki çalışması;

• 6 aydan daha az süreli ise; en az 2 hafta
• 6 ay ile 1, 5 yıl arasında ise; en az 4 hafta,
• 1,5 yıldan 3 yıla kadar ise; en az 6 hafta,
• 3 yıldan daha uzun süreli ise; en az 8 hafta öncesinden iş akdinin feshedileceği karşı tarafa bildirilmelidir. Aksi halde belirtilen ihbar süreleri tutarında tazminat ödemek gerekir.

Bununla birlikte kanunda belirtilen bu ihbar süreleri, asgari süreler olup bireysel yahut toplu iş sözleşmeleri ile ihbar sürelerinin işçi lehine arttırılması mümkündür. Ancak kanunun emredici hükmü nedeniyle ihbar sürelerinin kısaltılması mümkün değildir.

İhbar Tazminatı Hesaplama

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı hesaplanırken öncelikle işçinin iş yerinde geçen hizmet süresinin hesaplanması gerekecektir.

Akabinde işçinin, işten ayrıldığı aya ilişkin son brüt ücreti ile işveren tarafından kendisine yapılan her türlü ayni, nakdi yardımlar, prim, ikramiye vesair ödemelerin eklenmesi suretiyle tazminata esas giydirilmiş brüt ücret hesaplanır.

İşçinin iş yerindeki hizmet süresi dikkate alınarak, giydirilmiş brüt ücretinin ihbar süresine tekabül eden kısmı hesaplanarak ihbar tazminatı olarak karşı tarafa ödenmesi gerekir.

Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse;

Bir iş yerinde aylık 6.000,00-TL brüt ücretle çalışan işçinin aynı zamanda işvereninden yol ve yemek yardımı olarak aylık 1.500,00-TL yardım aldığını varsayalım.

Bu durumda tazminata esas brüt ücret 7.500,00-TL’dir.

7.500,00-TL aylık ücret alan bir işçinin günlük ücreti ise 7500/30= 250,00-TL’dir.

Bu durumda İşçinin iş yerindeki hizmet süresi;

• 6 aydan daha az süreli ise; 2 hafta = (250×14 gün = 3.500,00-TL BRÜT)
• 6 ay ile 1, 5 yıl arasında ise; 4 hafta, = (250×28 gün = 7.000,00-TL BRÜT)
• 1,5 yıldan 3 yıla kadar ise; 6 hafta, = (250×42 gün = 10.500,00-TL BRÜT)
• 3 yıldan daha uzun süreli ise; 8 haftadır. = (250×56 gün = 14.000,00-TL BRÜT)

Olarak hesaplanır.

İhbar Tazminatı Zaman Aşımı

İhbar tazminatı, iş akdinin feshinden itibaren 5 yıl süre geçmesiyle zaman aşımına uğrar.

Sıkça Sorulan Sorular

İşçi de ihbar tazminatı öder mi?

Evet, iş sözleşmesinin işçi tarafından ihbar sürelerine uyulmadan haksız nedenle feshedilmesi durumunda işçi, işverenine ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır.

Emekli olan kişi ihbar tazminatı alır mı?

Hayır, emeklilik sebebiyle işten ayrılan kişi ihbar tazminatına hak kazanamaz.

İş akdini fesheden taraf ihbar tazminatına hak kazanır mı?

İş akdini haklı nedenle dahi olsa kendisi fesheden taraf, karşı taraftan ihbar tazminatı talebinde bulunamaz.

İstifa eden ihbar tazminatı alabilir mi?

İşçinin kendi isteğiyle istifa ederek işi bırakması halinde ihbar tazminatı hak kazınılmaz. Ancak istifanın işçinin kendi hür ve özgür iradesine dayanmaması ve baskı altında alınması durumunda işçi istifa etmiş sayılmaz. Bu nedenle işçinin işverenin baskısı ve mobingi altında istifaya zorlanması halinde işçi ihbar tazminatı hak kazanabilir.

İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

İş akdini haklı nedenle dahi olsa kendisi fesheden taraf, karşı taraftan ihbar tazminatı talebinde bulunamaz.

İhbar süresine uymayan işçi ne kadar tazminat öder?

İhbar tazminatı yönünden işçi ile işveren arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır. İşveren iş akdini feshettiğinden ne kadar ihbar tazminatı ödemek zorunda kalacak ise, işçinin iş akdini ihbar sürelerine uymadan feshetmesi durumunda aynı tazminatı işverenine ödemek zorunda kalabilir.

İhbar Tazminatı hangi durumlarda alınabilir?

İhbar tazminatı, iş akdinin işçi veya işveren tarafından haklı neden olmaksızın ihbar sürelerine riayet edilmeden feshedilmesi durumunda talep edilebilir.

İş Hukuku Avukatlarımız

İş Hukuku Avukatı Cem Akyazı

İş Hukuku Avukatı Mücahit Ahmet TUMBUL

İş Hukuku Avukatı Selda TOPRAK

İletişim: 0212 706 90 30